Niewielka liczba mieszkańców Wąbrzeźna gromadziła się do pierwszej połowy XIX wieku w jednej świątyni, którą zbudowano przy jeziorze, na wzgórzu, w pół­nocno-zachodniej części dzisiejszego miasta. Był to prosty w formie, jednonawowy kościół pw. św. Szymona i Judy, górujący nad słomianymi strzechami otaczających go chałup mieszczańskich.